In How Emotions Are Made (2017) en Seven And A Half Lessons About The Brain (2020) daagt prof. dr. Lisa Feldman Barrett de traditionele opvattingen over emoties uit, door wetenschappelijk uitgediepte inzichten te geven die de complexiteit van menselijke emoties ontrafelen.
Als uitgangspunt stelt zij dat emoties niet universeel zijn, maar geconstrueerd worden door onze hersenen op basis van biologische processen, cultuur en persoonlijke ervaringen. Anders dan in de theorie van de Triune Brain (McLean, 1960) wordt gesuggereerd, is er niet één hersengebied dat verantwoordelijk is voor emoties en vindt er ook niet één lineaire reactieve keten plaats van prikkel tot emotie. Volgens Feldman Barrett´s theorie van Constructed Emotions (2017) gebruikt het brein voorspellingen om een enorme variatie aan fysieke sensaties te interpreteren en te categoriseren.
De hele dag door worden interne verwachtingen vergeleken met actuele zintuiglijke waarnemingen. Bekende zintuiglijke vermogens als horen, zien, ruiken, proeven en tast spelen hierbij een rol, maar ook minder bekende zintuigen als proprioceptie (hoe het lichaam zich verhoudt tot de omgeving), het vestibulaire systeem (evenwicht behouden) en interoceptie (fysiologische informatie vanuit de organen) geven het brein continu belangrijke feedback als onderdeel van het construct emotie. Wanneer er een verschil wordt gedetecteerd tussen de voorspelling en de waargenomen werkelijkheid, wordt er een correctie gemaakt en vindt er -in principe- regulatie plaats.
We zijn in staat om intense interoceptieve sensaties te voelen dankzij een grote cascade binnen een interoceptief netwerk en we geven ze betekenis door het affect te labelen als emoties. Maar eigenlijk zijn het interne modellen of verwachtingen die het lichaam voorbereiden op wat er staat te gebeuren of welke actie er nodig is om het lichaam weer in balans te brengen. Interoceptie heeft dus niet als functie om je emoties te laten ervaren, maar om je body budget te reguleren. Het helpt je brein bijvoorbeeld om je lichaamstemperatuur en glucoseverbruik bij te houden, hoe snel of langzaam je hartslag is, welk beroep er op je spieren wordt gedaan en of je ergens weefselbeschadigingen hebt opgelopen. Basisvariaties in interoceptieve emotie-sensaties als plezier en ongenoegen, kalmte en agitatie, zijn dus eigenlijk simpelweg samenvattingen van de status van je body budget. In essentie zal al wat een significante impact heeft op je body budget voor jou van bewuste betekenis zijn.
🎧 Er zijn meerdere podcast afleveringen met Lisa Feldman Barrett beschikbaar via je favoriete platform.
🎥 Bekijk hier een visuele duiding van het boek door de auteur zelf.
“Your brain is telling itself a story about what is going on inside your body in relation to what’s happening in the world. And it’s creating this story using knowledge about emotion that you have learned from your past to predict what you are going to see and hear and feel. That’s what an emotion is. But it’s also an explanation for how every thought, every feeling, every decision and every action that you ever take in your whole entire life is made.”
Prof. dr. Lisa Feldman Barrett